ERİZİPEL NEDİR?
Erizipel çoğunlukla A-Grubu Beta Hemolitik Streptokok (A-GBHS) ‘ların (bakteriyel) neden olduğu, dermis ve lenfatiklerin tutulduğu, derinin yüzeysel selülitidir. Çok nadiren etken S.aureus olabilir.
Erizipel infantlar, çocuklar ve yaşlılarda sık görülür. Olguların %70-80’inde lezyon alt ekstremitedir. Ciltteki giriş kapısı çoğunlukla ülser, lokal travma, psöriyazis, ekzama gibi cilt lezyonları veya cildin fungal (mantar) enfeksiyonlarının olduğu bölgelerdir. Yeni doğanda göbek kordonu en önemli giriş kapısıdır.
Erizipel hastalığına yatkınlık yaratan diğer Erizipel nedenleri;
1.Lenfatik obstrüksiyon veya ödem
2.Alt ekstremitede safen ven grefti
3.Radikal mastektomi
4.Diabetes mellitus , alkolizm gibi immun yetmezlik oluşturan durumlar
5.Arterio-venöz yetmezlik
6.Nefrotik sendrom
Etken ciltten girdikten 1-5 gün sonra ani başlayan ateş, ağrılı döküntü oluşur. Etkenin girdiği yerde, deride parlak kırmızı bir eritem görülür. Eritem hızla yayılır. Zamanla lezyon sert, ödemli, sıcak, ağrılı, parlak ve eritemli hale gelir. Yaklaşık 10-15 cm çapa ulaşabilir. Yüz tutulumunda burun ve yanaklardaki lezyonların birleşmesi tipiktir. Nadiren daha derin dokulara doğru ilerleyerek selülite, subkutanöz abselere ve nekrotizan fasiite neden olabilir. Kas ve eklem tutulumu görülebilir.
Erizipelde tanı klinik bulgular ve lezyonun görüntüsü temel alınarak yapılır. Beşinci kafa çiftini (sinirlerini) tutan Herpes zoster, tek taraflı erizipelle karışabilir. Fakat şiddetli ağrı ve hiperestezinin bulunmasıyla ayırt edilir.
Nadiren kontakt dermatit veya ürtiker erizipele benzer görüntü verebilir. Fakat ateş olmaması ve kaşıntı bulunmasıyla ayrılır.
Lökositoz ve periferik yaymada sola kayma görülür. Deri lezyonundan alınan kültürde A-GBHS’ların üretilmesi nadirdir. Nadiren lezyon kenarından doku aspirat sıvısında etken gösterilebilir.
Gangren, bakteriyemi, sepsis, kızıl, Pnömoni, abseler, emboli, menenjit gelişebilecek komplikasyonlardır.
ERİZİPEL TEDAVİSİ
Erizipel enfeksiyöz bir hastalık olup Penislin grubu antibiyotiklerle tedavi edilir.
Penisiline alerjik olgularda eritromisin alternatif bir ilaçtır. Daha yaygın erizipelde hastaneye yatırılarak 12-20 milyon Ü/gün kristalize penisilin verilebilir. Klasik tedaviye yanıt vermeyen olgularda stafilokokların da etken olabileceği düşünülerek, penisilinaz dirençli penisilinler (nafsilin gibi) veya 1. kuşak sefalosporinler (sefazolin gibi) kullanılmalıdır.
ERKEK