Lateks kauçuk ağacından elde edilen sütlü bir sıvıdan üretilen malzemenin adıdır. Bu malzemenin içerisinde bulunan proteinlere vücudun verdiği tepkiler sonucu ortaya çıkan belirtiler ise lateks alerjisi olarak adlandırılmaktadır.
Lateks Alerjisi Nasıl Ortaya Çıkar?
Kauçuk ağacı üzerinde açılan yaralardan sızan sütlü sıvı lateks olarak adlandırılır ve bu sıvının içerisinde doğal proteinler bulunur. Lateks günümüzde birçok ürünün yapımında kullanılan bir madde olma özelliği gösterir. Bulaşık eldivenleri, kullan at eldivenler, halı ve mobilyalar, balon ve oyuncaklar, prezervatifler lateks kaynaklı maddelerden üretilmektedir. Doğal lateksin içinde bulunan proteinler vücudun tepki vermesine yol açacak etkileşimlere girebilmektedir. Ancak insan kaynaklı olarak üretilen latekslerde alerji riski söz konusu değildir. Bu nedenle latekse duyarlı kimselerin bu tip eşyaları edinirken özelliklerini iyi bir biçimde okumaları yerinde olacaktır.
Lateks Alerjisi Kimlerde Görülür?
Lateks alerjisinin ortaya çıkış sürecinde ilk olarak lateksin üretimi esnasında kauçuk ağacının sütü ile temas eden işçilerin etki alanında bulunduğu görülmüştür. Daha sonra yaygınlaşan lateks eldivenlerin kullanımı nedeni ile ise özellikle doktor, hemşire ve hasta bakıcılar gibi sağlık personelleri arasında da alerjinin görülme sıklığı artmıştır. Devam eden yıllarda ise lateks alerjisinin görülme oranları hızla büyümüştür. Özellikle cilt hassasiyeti olan kişilerde lateks alerjisinin görülme riski çok daha yüksek olmaktadır.
Lateks Alerjisi Belirtileri Nelerdir?
Lateks alerjisi vücudun lateks ile temasının hemen ardından birtakım belirtiler ile ortaya çıkar. Bu cilt üzerinde meydana gelen döküntüler şeklinde görülebildiği gibi havaya karışan lateks parçalarının solunması sonucu solunum sisteminde görülen değişim ve reaksiyonlar yolu ile de oluşabilmektedir. Doğal lateks alerjisinin en hafif belirtileri; ciltte döküntüler, kaşınma ve kızarıklıklar, su dolu kabarcıklar ve tahrişlerdir. Bu aşamada cildin lateks ile temasının kesilmesinin ardından belirtilerin kaybolması da mümkün olacaktır.
Lateks alerjisinin alerjik şok boyutlarına varacağını işaret eden tehlikeli belirtileri ise burunda ve gözlerde kaşıntı, nefes darlığı, hapşırma ve öksürüktür. Bu belirtiler ortaya çıkmış ise lateks parçacıkları solunmuş ve vücut alerjik şok durumuna geçmiş olabilir. Gelişen süreçte dil, boğaz ve dudakta şişmelerin meydana gelmesi de olasılıklar arasında yer alır. Böyle bir durumda acil tıbbi müdahale gerçekleştirilmeli ve hastaya adrenalin takviyesi yapılmalıdır.
Lateks Alerjisi Teşhisi Nasıl Koyulur?
Lateks alerjisi teşhisi dermatologlar tarafından ilk olarak fizik muayene yolu ile koyulabilir. Fizik muayenenin yanı sıra kan tahlilleri ile kan değerlerinin ölçülmesi de alerji ile ilgili verilere ulaşmakta etkili olabilmektedir. Acil durum söz konusu değilse lateks alerji şüphesi ile doktora başvuran hastanın koltuk altına bir parça lateks eldiven koyularak beklenir ve sonuçlar gözlemlenerek teşhis koyulur. Lateks ile temasın ardından hafif belirtiler görülüyorsa en yakın zamanda bir dermatoloğa başvurulması gerekirken ağır belirtiler görüldüğünde zaman kaybetmeden acil müdahale yapılmalıdır. Aksi takdirde lateks alerjisinin hayati tehlike yaratması mümkün olabilmektedir.
Lateks Alerjisi Tedavisi Nedir?
Lateks alerjisinin tam olarak yok edilmesi ne yazık ki mümkün değildir. Tedavi büyük oranda belirtilerin ortaya çıkmasının önlenmesi üzerine kurulmuştur. Hafif belirtiler için ilaç ve krem desteği kullanılırken solunumu tehlikeye sokan ağır belirtiler için adrenalin ve oksijen desteği uygulanır. Ağır belirtiler gösteren hastanın hekim kontrolünde tedavi görmesi ilk koşuldur. Bunun dışında esas önemli olan hassasiyet gösteren hastanın lateks ile temasının önlenmesi alerjinin tedavisi ve belirtilerinin ortaya çıkmaması için neredeyse tek yoldur.
Lateks Alerjisi Nasıl Önlenebilir?
Zaman zaman hayati tehlikeye bile yol açabile lateks alerjisinin önlenmesi için hastanın son derece dikkatli davranması gerekir. Doğal lateks içeren eşyalar ile temasın sıfıra indirilmesi hastanın alerji belirtilerini göstermemesi için tek yöntemdir. Bu nedenle eldiven, oyuncak, prezervatif gibi günlük kullanılan ürünler satın alınırken mutlaka özellikleri iyice okunmalı ve doğal lateks içermeyen markalar tercih edilmelidir. Eğer herhangi bir şekilde belirtiler ortaya çıktıysa hasta lateks içerme şüphesi olan madde ile temasının anında kesmeli ve belirtilerin ilerleyişini kontrol altında tutarak gereklilik var ise hemen hastanelerin acil müdahaleler kısımlarına başvurmalıdır. Lateks alerjisinde hastanın maksimum dikkati göstermesi alerjinin ortaya çıkmaması için en önemli koşuldur. Aksi takdirde alerjinin tekrar etmesi mümkün olacaktır.0