Reflü Belirtileri ve Tedavisi

Reflü Nedir?

Reflü kişilerde mide içeriğinin patolojik olarak yemek borusuna doğru geri kaçışın olmasına verilen bir isimdir ve tıp dilinde Gastro-özefageal Reflux (GÖR) olarak ifade edilir. Hastalar eğer bu sorun ile karşı karşıya iseler daha çok göğüs kafesinin arka kısımlarında ciddi anlamda bir yanma hissedecektir. Reflü sadece yemek borusunun arka kısımlarında olan yanma ile değil bazen de gıda içeriklerinin ve acı/ekşi bir suyun tekrar ağza gelmesi ile de oluşur. Bu sorun daha çok yemeklerden sonra meydana gelir. Reflü oldukça sık rastlanan bir sağlık sorunudur. Yapılan araştırmalara göre her yüz kişinin yirmisinde bu sorun bulunmaktadır.

Reflü Belirtileri

Bu sorun ile karşılaşan kişilerde birçok farklı belirti bulunmaktadır. Reflü belirtileri şunlardır:

• Mide içeriklerinin ağza kadar gelmesi, ağızda acı veya ekşi bir tat bırakması,
• Her zaman ilk akla gelen durum baharatlı, yağlı gıdalar, çikolata, alkol ya da hazır taze sıkılmış meyve sularını tüketilince gelen yanma hissi,
• Mideden boğaza doğru, göğüs kafesinin hemen arkasından gelen bir yanma hissi
• Yemeklerden sonra oluşan göğüsde (sternum arkası) yanma hissi
• Yutmada güçlük,
• Ağrılı olarak yutkunma,
• Geğirti gelmesi,
• Hıçkırık olması,
• Mide bulantısı
• Öksürmeye başlamak
• Uzun süreli geçmeyen gıcıklanma veya öksürme hali,
• Seste oluşan kısılma, sesi kullanmada güçlük,
• Kronik farenjit,
• Ağızda kötü koku,
• Dişlerde oluşan çürükler,
• Boğazda oluşan ağrı bu hastalığın en önemli belirtileri arasında yer almaktadır.

Reflü Nedenleri

Ülkemizde her yüz kişinin yirmisinde meydana gelen bu sağlık sorunu sadece belirli bir nedene bağlı değildir. Sorunun meydana gelmesi için birçok farklı neden de dikkatleri üzerine çekmektedir. Mide asidik içeriğinin istemsiz bir şekilde yemek borusu ile uzun süre boyunca temas etmesi yemek borusunda ciddi anlamda hasara neden olur. Bu da kişilerde göğüste yanma hissine neden olur. Yemek borusunun alt kısımlarında yer alan özefagus sfinkteri denilen kaslardan oluşan kapak benzeri bir yapı bulunmaktadır. Bu yapının asıl amacı midede yer alan asidik sıvının tekrar yemek borusuna kaçmasını engellemektir. Böylelikle sıvının midede kalması da sağlanmış olur. Sağlık sorunlarından en çok karşılaşılan yapının bir nedeni de sfinkter kaslarının sık aralıklarla bir hayli gevşemiş olmasıdır. Bu kapak istemsiz bir şekilde sık aralıklar ile gevşer ve midede yer alan asidik içeriğin yemek borusuna kaçmasına neden olur. Anatomik olarak mide fıtığı özefagus ve mide arasındaki anatomik ilişkiyi bozabilir. Mide – diyafram arasındaki dengenin bozulması mide fıtığı yapar, bu da yemek borusu ile mide arasındaki uygun dengeyi bozarak sfinkter disfonksiyonuna neden olur. Böylelikle mide içeriğinin özefagus olarak bilinen yemek borusuna kaçısı kolaylaşmış olur. Özellikle ağızda acı veya ekşi bir tat olması ve göğüs arkasında mideden yukarıya doğru olan göğüs yanmaları en sık görülen belirtiler arasında yer alır.

Reflü Tedavi Yöntemleri

Kişilerin ilk olarak doktora başvurmaları gerekir. Gerekli işlemler bundan sonra başlar. Reflü tedavisi genel hatlarıyla şu şekildedir:

• Hastanede ilk olarak kesin tanı koymak ya da şiddetini ölçmek için endoskopi, pH ölçümü, kontrastlı grafiler, manometrik gibi çalışmalar uygulanır. Özellikle 24 saatlik PH-metre ile asitlik düzeyi ölçümü tanıda oldukça kıymetlidir.
• Bunun ardından kişilerde bu sorun olup olmadığı varsa şiddetinin ne düzeyde olduğu ölçülür.
• Uygulanacak olan reflü tedavi yöntemleri her zaman kişilerin sağlık sorunlarının şiddetlerine göre değişiklik göstermektedir.
• Burada en önemli etken kişilerin yaşam tarzlarını yediklerini içtiklerini değiştirmesi ile başlar. Kişiler reflü konusunda eğitilir.
• Bazı hastalarda eğer basit bir şekilde ilerliyor ise ilaç tedavisi ile sorunun ortadan kalkması sağlanır. Medikal tedavide genellikle Proton Pompa İnhibitörleri (PPİ) veya H2-Reseptör Antagonisti grubundaki ilaçlar kullanılır. Bunlar mide asidinin üretimini azaltır. İlave olarak mide asitliği azaltan ve asidin mide mukozasına zarar vermesini önleyen şurup veya tabletler verilebilir.
• Tabi ki her hasta bu sorunu basit bir şekilde atlatamaz. Bazılarının bu sorunu artık ileri düzeye gittiği için kontrol altına almak zor olur. İleri düzeyde, anatomik nedenlere bağlı olarak görülen reflü vakalarına cerrahi müdahale uygulaması gerekebilir.

Reflü Cerrahisi (Reflü Ameliyatı)

Özellikle genç yaş gruplarında medikal tedaviye iyi yanıt alınamıyorsa, sürekli ilaç kullanım zorunluluğu mevcutsa veya ilaç bırakımında rekürren durum söz konusu ise, mide ülseri ve ağrıları gibi reflüye sekonder şiddetli bir klinik tablo var ise ortadaki anatomik nedeni düzeltmeye yönelik reflü ameliyatı yapılabilir. Bahsedilen bu nedenler reflü ameliyatı endikasyonlarıdır. Bu durumlarda cerrahi tedavi uygulanabilir. Özellikle reflüyü tetikleyen mide fıtığı (herniasyon) gibi durumlar cerrahi tedaviye iyi yanıt verir. Cerrahi uygulama sonucu hiyatal açıklık kapatılarak hernia olarak tabir edilen mide fıtığının oluşması önlenir. Reflünün nedeni anatomik problemler ise cerrahi tedaviye yanıt oldukça iyidir.

Reflü hastalarına reflüyü azaltacak Öneriler

Reflüyü azaltmak için dikkat edilecek hususlar şunlardır:

• Sigara içen kişilerin kısa süre içerisinde sigarayı bırakması gerekir.
• Kilolu olan kişilerin kiloları midede yer alan kısma baskı yapacağı için daha çok yanma ve şiddetlenmesine neden olur. Bunun için kilolu olan kişilerin bir an önce kilo vermeye başlaması gerekir.
• Yatarken yastık dik olmalı, yatağın baş tarafı dik tutulmalıdır. Böylelikle yerçekiminden faydalanarak mide içeriğinin geri kaçışı önlenmiş olur.
• Yatmadan hemen önce sıvı tüketimi olmamalıdır. Çünkü sıvıların geri kaçışı katılara nazaran daha kolaydır. Sıvı tüketilecekse yatmadan 1,5-2 saat önce tüketilmelidir.
• Yatmadan önce yemek yenilecek ise en az 3 saat önce yemek yenmelidir.
• Mide asiditesini azaltan gıdaları tüketmek yardımcı olacaktır.
• Sigara azaltılmalıdır. Sigara mide koruyucu mekanizmaları önler, mide asiditesini artırır.

Reflüyü azaltan yiyecekler, reflü – beslenme ilişkisi

Hiç şüphesiz beslenme şekli ve alışkanlıkları reflü hastalığı açısından oldukça önem arz eder. Reflüyü azaltan yiyecekler ve beslenme konusunda dikkat edilecekler şu şekildedir:

• Kızartma türevi yiyeceklerden uzak durulmalıdır
• Yağlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır
• Aşırı çay ve kahve tüketimi reflüyü tetikler, kafein içerikli gıdalar azaltılmalıdır
• Çikolata tüketimi azaltılmaldır
• Patates, leblebi, elma, muz, sebzeler, pirinç, yulaflı gıdalar, mısır ekmeği, yumurta reflüye iyi gelen gıdalardır.
• Lifli gıdalar bol tüketilmelidir.
• Portakal, mandalina, greyfurt, kivi, limon ve domates gibi gıdalar reflüyü tetikleyebilir, bunlar az tüketilmelidir.
• Baharatlı yiyecekler, sarımsak, soğan reflüyü tetikler.
• Alkol, kola, gazoz gibi içeceklerin tüketimi azaltılmalıdır.

Tedavi edilmeyen reflü vakaları hangi hastalıklara davetiye çıkarır?

• Kronik Farenjit, ses kısıklığı
• Larenjit
• Özefajit
• Barret Özefagus (kansere ilerleyebilir)
• Sindirim sisteminde yırtılmalar ve kanamalar
• Mide ülseri
• Aspirasyon Pnömonisi (Zatürre)
• Özefagus (yemek borusu) Kanseri

Reflü ve Kanser İlişkisi

Hastaların en çok merak ettiği konulardan biri de reflü kanser yapar mı sorusudur. Reflü tedavi edilmediğinde uzun dönemde kansere neden olabilir. Yemek borusu epitel hücrelerinde, asidik mide içeriğine uzun süreli maruz kalındığında Barret Özefagus olarak adlandırılan değişiklikler görülür. Epitel hücreleri aside dayanabilmek adına yapı değiştirirler, bu durum Barret Özefagus olarak bilinir ve kanserleşmenin bir önceki basamağıdır. Bu aşamada reflü kontrol altına alınamaz ise tablo daha da ilerleyerek kanserleşmeye ilerleyebilir.

hepsaglik.net