Örümcek Sokmasına Dikkat
Örümcek sokmaları başta olmak üzere, özellikle yaz aylarında sıkça karşılaştığımız böcek ısırmaları bazı durumlarda kötü sonuçlar doğuruyor. Zehirli olup olmadığını bilmediğimiz örümcek sokmalarını ise mutlaka dikkate almalıyız. Örümcek sokarsa ne olur, örümcek sokmasının belirtileri nelerdir, örümcek sokmasında neler yapmalıyız? Bu soruların cevaplarını iyi bilmemiz hayatımızı kurtarabilir.
Türkiye’de yaklaşık 690 örümcek türü yaşamaktadır. Bu örümceklerin bazıları zehirsiz bazıları da zehirlidir. Bu nedenle bir örümcek tarafından ısırılırsak mutlaka dikkate almalıyız. Bilinen en zehirli örümcek tarantuladır. Kara örümcek ve kahverengi örümcek en zehirli örümceklerdendir. Kara örümceğin boyu yaklaşık 1,5 cm civarındadır ve nemli bölgelerde yaşar. Kahverengi örümcekler ise kuru bölgelerde yaşar ve boyu 1 cm civarında bacakları ise uzundur.
Örümcek Sokmasının Belirtileri Nelerdir?
Örümceğin türüne göre belirtiler farklılık gösterse de en yaygın belirtiler şu şekildedir: Isırılan bölgede şişlik, şiddetli yanma ve kaşınma olur. Deride kırmızı kabarıklık oluşarak deri döküntüleri de yaşanabilir. Yaygın belirtiler haricinde daha ciddi durumlarda şu belirtiler de gözlemlenmektedir: Şiddetli ağrı, karın bölgesinde sertleşme ve karın ağrısı, bulantı ve kusma, solunum sıkıntısı, titreme nöbetleri ve kramplar.
Örümcek tarafından ısırıldığınız ilk anda belki bir şey hissetmezsiniz ancak birkaç saat içerisinde yukarıdaki belirtiler görülmeye başlayabilir. Bu nedenle hiç vakit kaybetmeden mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız ya da 112 Acil Servisi aramalısınız. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve alerjik rahatsızlıkları olan kişilerde daha ciddi boyutlarda sonuçları olabilir.
Örümcek Sokmasında İlk Yardım Nasıl Yapılmalı?
Örümcek sokması yaşarsanız ilk yapmanız gereken hastaneye gitmek ya da 112 Acil Servisi aramak. Bu esnada ise ilk yardımda bulunabilirsiniz.
- Öncelikle örümceğin soktuğu bölgeyi hareket ettirmeyin, sabit kalmasını sağlayın.
- Su ve sabunla bölgeyi temizleyin.
- Şişiliği ve ağrıyı azaltmak için buz koyabilirsiniz.
- Çok ciddi bir durum yaşanıyorsa, solunum sıkıntısı çeken veya kardiyak arrest olduğunu düşündüğünüz bir kişiye suni teneffüs yapmalısınız. (bkz.:ilk yardım)
- Isırılan bölgeye turnike, bandaj bağlama gibi uygulamalar asla yapmayın.
- Isırılan bölgeye krem ya da merhem asla sürmeyin.
- Bilinenin aksine yaraya kesik atıp zehri emerek dışarıya çıkarma gibi işlemleri yapmamanız gereken bir uygulamadır. Asla demeyin.
- Eğer ısıran örümceği gördüyseniz görünüşünü aklınıza yazın ya da fotografını çekme imkanınız varsa mutlaka çekin. Eğer yakalayabilirseniz hastaneye yanınızda götürün. Çünkü örümceği tarif etmeniz uygulanacak tedaviyi de belirleyecek ve doktorun daha hızlı hareket etmesini sağlayacaktır.
- En kısa sürede hastaneye ulaşmaya çalışın ya da ambulansın gelmesini sağlayın.
Örümcek sokmalarının hepsi ciddi boyutta değildir. Birçoğu sadece zararsız bir böcek ısırığı gibi iyileşebilir. Ama tehlikeli ve zehirli türlerin de yaşadığını biliyoruz. Bu nedenle siz önleminizi alın, hastaneye gidin ve zararlı ya da zararsız olduğunu doktorunuz belirlesin. Sağlığınızı ihtimallere ve şansa bırakmayın.
Örümcek Sokmalarında Medikal Yaklaşım
- Tetanoz aşısı sorgulanır. Son 5 yıl içerisinde aşılı değilseniz mutlaka aşılanmalısınız.
- Isırılan bölgeye göre buz uygulama ve elevasyon (yüksekte tutma) uygulanabilir.
- Kompartman sendromu açısından hasta bir süre takip edilir.
- Allerjik reaksiyon açısından hasta gözlem altında tutulabilir.
- EKG çekilerek kalp ritm bozukluğu açısından analiz yapılır.
- Kan tetkiki yapılarak metabolik ve kardiyak değerlendirme yapılabilir.
Karadul Örümceği ve Myokardit Riski
Karadul örümceği, resimde de görüldüğü üzere siyah ve kırmızı desenleri itibariyle tipik bir görünüme sahiptir. Karadul cinsi örümcek sokmalarında bazı hastalarda kalp tutulumu ve iltihaplanması (Miyokardit) ile sonuçlanabilmiştir. Bu durumun tedavisi olup genellikle selimdir, fakat myokardit bazen ölümcül de olabilmektedir. Doktor fizik muayene ve lab. tetkikleri ile tanıya ulaşabilir. Bu tür hastalar gözlem altında tutulmalı ve olası komplikasyonlara karşı müşade altına olmalıdır. Eğer resimdekine benzer bir böcek tarafından sokulduğunuzu düşünüyorsanız veya halsizlik, terleme, çarpıntı ve göğüs ağrısı/sıkışması gibi semptomlar gösteriyorsanız mutlaka doktora başvurunuz.