Histerektomi kimlere ne zaman yapılır?
Türkiye’de ve dünya genelinde jinekoloji alanında en çok gerçekleştirile operasyonlar arasında bulunan histerektomi yani cerrahi operasyonla rahmin alınması birçok farklı sebebe dayanabilmektedir. Histerektomilerin % 10’u kanser sebebiyle yapılmaktadır. Kanser ile birlikte ilaçla tedavi edilmesi mümkün olmayan, hastaların yaşam kalitesini düşüren ve hayati tehlike doğuran nedenlerle histerektomi yapılmaktadır. Rahim alma operasyonunun nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Myomlar ( Uterin fibroidler )
- Rahim sarkması
- Düzensiz ve kontrol edilmesi güç kanamalar
- Rahim ağzı kanseri
- Yumurtalık kanseri
- Servikal displazi
- Endometriyal kanser
- Doğum esnasında kontrol edilmeyen kanamaların yaşanması
Bu operasyon hekimin kararı ve hastanın sağlık durumuna göre basit histerektomi, radikal histerektomi ve supraservikal histerektomi olmak üzere 3 farklı şekilde gerçekleştirilebilmektedir. Radikal histerektomi yani rahmin geniş cerrahi bir operasyonla alınması genellikle tümöral durumlarda tercih edilen bir histerektomi tipidir.
Basit histerektomi uygulamasında rahim ve serviks birlikte alınır. Rahim, rahim ağzı ve vajenin üst kısmının 3’te 1’inin alındığı operasyonlar radikal histerektomi olarak adlandırılır. Eğer sadece rahim alınırsa ve rahim ağzı bırakılırsa operasyon subtotal histerektomi adını almaktadır. Rahimde nedeni belli olmayan anarşik doku büyümeleri olan myomlar, rahim alma operasyonlarının yapılmasına sebep olan, en sık karşılaşılan etmendir. Myomlar, genellikle iyi huylu oluşumlar olduğu için kansere neden olmasa bile farklı rahatsızlıklara sebep olabileceği için operasyonla alınmaları gerekmektedir. Genellikle myom sebebiyle yapılan histerektomi myomum büyüklüğü sebebiyle meydana gelen ağrı, basınç ya da anemiye sebep olacak kadar artan kanamayı ortadan kaldırmak için yapılmaktadır.
Bir başka histerektomi sebebi ise rahim sarkması olarak da bilinen pelvik relaksasyondur. Pelvik bölgede genellikle doğum sebebiyle ya da zamanla yaşlanma kaynaklı olarak destek dokularda ve kaslarda gevşeme meydana gelebilir. Bu gevşeme sebebiyle, rahim asılı olduğu bağlardan kayarak artık vajene doğru inmeye başlar. Hafif gevşemeler meydana geldiği zaman, serviks vajina içerisine doğru iner. İlerleyen aşamada serviks vajinanın içine inerek, ıkınma ile vajinadan dışarı doğru çıkar. Son aşamada ise artık serviks vajinadan dışarı çıkmaktadır. Serviksin vajina dışına çıkmasının tedavisi ise histerektomi uygulaması ile yapılabilmektedir.
Operasyon sonrasında, kadınlar genellikle yanlış bilgilendirmeden kaynaklı olarak menopoza gireceklerini düşünmektedirler. Ancak ameliyatla rahmin alınması sebebiyle kadınlar menopoza girmemektedirler. Ancak rahim alınmış olsa bile yumurtalıkları yerine bırakılmış olan kadınlar menopoza girmemektedir. Çünkü yumurtalıklar östrojen yani kadınlık hormonu salgılamaya devam etmektedir. Böyle bir durumda kadınlar, eğer çocuk sahibi olmak istemiyorlarsa, hamile kalma korkusu yaşamadan, cinsel ilişkiye girebilirler. Eğer histerektomi ile rahmin yanı sıra yumurtalıklar da çıkartıldıysa, o zaman hormon desteği alınması gerekebilir. Hormon destekleri ise yumurtalık ve rahim kanseri riskini arttırdığı için pek tercih edilmemesine rağmen, operasyon sayesinde bu riskler ortadan kalktığı için rahatlıkla kullanılabilmektedir.
ERKEK