Vücuttan salgılanan büyüme hormonunun çok salgılanması ve buna bağlı olarak IGF1 üretiminde kronik bir büyüme sonucu organ ve dokuların büyümesi ile ortaya çıkan bir hastalık olan akromegali, hipofiz bezinden salgılanan büyüme hormonun gereğinden çok daha fazla salgılanması sonucundan ortaya çıkmaktadır.
Akromegali Nedir?
Büyüme, gelişme, üreme ve metabolizma ile ilgili hormonların tamamını salgılayan hipofiz bezi, beyin santralinde bulunmaktadır. Buradan salgılanan büyüme hormonu, karaciğerden salgılanan insülin benzeri bir hormon olan IGF1 tarafından kontrol altında tutulmaktadır. Hipofiz bezinden salgılanan yüksek miktardaki büyüme hormonu, IGF1’in kandaki miktarının sürekli artmasına ve bunun sonucunda akromegali oluşturarak kemiklerin ve organların anormal büyümesine sebep olmaktadır. Genellikle 30-60 yaş arası yetişkinlerde ortaya çıkan akromegali, nadir durumlarda da ergenlik öncesinde de ortaya çıkmakta, ancak o zaman adı değişerek jigantizm olarak değişiklik göstermektedir.
Akromegalinin Etkileri Nelerdir?
Akromegali hastalığı, vücudun farklı yerlerinde farklı deformasyonlar oluşmasına sebep olmaktadır. Özellikle yüz bölgesinde farklılaşan ve kalınlaşan bir görüntü ortaya çıkar. Alın ileri doğru çıkıklaşır ve el ve ayaklarda büyümeler meydana gelir. Normalden fazla salgılanan büyüme hormonu sadece fiziksel görüntüde bozulmalara yol açmaz, aynı zamanda kalp, solunum sistemi ve hormonlarda da bozulmalara yol açarak birçok organı etkiler ve diyabet, kalp büyümesi, kalp yetmezliği gibi sonuçlara neden olabilir.
Akromegali Belirtileri Nelerdir?
Akromegali hastalığının belirtileri genel olarak fiziksel olarak göze çarpmaktadır. El ve ayaklarda kademeli olarak ortaya çıkan büyüme, yumuşak dokularda oluşan şişlik, karpal tünel sendromu rahatsızlığı, görme duyusunda ortaya çıkan sorunlar, baş ağrısı, sürekli yorgun olma hissi, kaslarda oluşan güçsüzlük, uyku apnesi, sesin kalınlaşması, terleme, uyku esnasında horlama, kadınlarda adet düzensizliği, erkeklerde ise iktidarsızlık, ciltte oluşan kalınlaşma ve yağlanma, alın, burun ve dudaklarda büyüme gibi belirtiler hastalığın en sık rastlanan belirtileri arasında yer almaktadır.
Akromegali Tedavisi Nasıl Olur?
Akromegali hastalığının tedavisinde asıl amaç, düzensiz bir artış gösteren büyüme hormonlarının normal seviyeye indirilmesinin sağlanmasıdır. tümör sebebiyle ortaya çıkan akromegali hastalığında, tümörün neden olduğu baskı ortadan kaldırılarak hipofiz fonksiyonlarının normale indirilmesi ve devamlılığının sağlanması sağlanmalı ve hastanın şikâyetlerinin giderilmesi üzerinde durulmalıdır.
Bu hastalığın erken teşhis edilmesi durumunda, cerrahi müdahale yapılarak iyi huylu olan tümör bulunduğu yerden çıkartılır ve böylece hasta iyileştirilebilir. Hastalığın geç teşhis edilmesi ise cerrahi müdahalenin yanı sıra ışın tedavisi de gerektirmekte ve tedavilerin tamamlanmasının ardından ömür boyunca ilaç kullanılması zorunluluğu oluşturmaktadır.
Tedavinin yapılmaması durumunda ise akromegali hastalığı ilerler ve şeker hastalığına, yüksek tansiyona, görüş bozukluğuna ve kolon kanserine neden olabilmektedir. Hastalığın ilerlemesi kardiyovasküler hastalıklara ve kanserlere neden olabileceği sebebiyle ölüm riski oluşmasına sebep olabilmekte ve bu sebeple belirtilerden biri veya birkaçı görülmesi durumunda mutlaka doktora başvurularak gerekli tetkiklerin yapılması sağlanmaktadır.
ERKEK