Kolonoskopi Nedir?
Kolonoskopi, ucunda kamera bulunan, fleksible bir aparatla kalın bağırsağın görüntülenmesi işlemidir. İşlem sırasında kalın bağırsaktaki anormal yapılar, kanserli hücreler, kötü huylu polipler ve ek anatomik bozukluklar teşhis edilebilir. Kalın bağırsak hastalıkları olan kolon kanseri, ülseratif kolit gibi hastalıklar kolonoskopi ile izlenmektedir. kolonoskopi işlemi yaklaşık 30 dakika kadar sürmektedir ve yapılacak işleme göre bu durum değişiklik gösterebilmektedir. kolonoskopiden sonrra hasta normal yaşamını idame ettirir. kolon kanserinin erken teşhisinde kolonoskopi işlemi büyük rol oynar. Özellikle son yıllarda yaygınlaşan kolon kanserine karşı 50 yaş üstü kişilerin bu işlemi yaptırması son derece önemlidir. 10 yılda bir kolonoskopi kontrolünden geçen bir kişide erken teşhis %90 daha fazla artmaktadır.
Kolonoskopi işlemi sırasında düşük ihtimalli de olsa bazı komplikasyonlar gelişebilmektedir. Bu riskler; bağırsakta kanama ve bağırsağın delinmesidir. Bu tip risklerle karşılaşan hastaya acil müdahale gereklidir. Bu müdahaleler genellikle cerrahi operasyonlardır.
Kolonoskopi Nasıl Yapılır?
Kolonoskop tüpünün/hortumunun uç kısmında ufak bir kameralı sistem bulunmaktadır. Tüpün içinde yer alan kamera bağırsak görüntülerini ekrana yansıtır. Bu esnada bağırsak yapısı incelenir ve olumsuz bir durum varsa tespit edilir. Kanserli hücreler detaylı olarak bu işlem ile incelenebilir. İşleme başlamadan önce hastaya narkoz verilerek uyutulur veya hafif bir sedoanaljezik verilerek uykuya meyil bir durum oluşturur. İşlem sırasında şüpheli dokular tespit edilirse, bu dokudan parça alınır ve patoloji labaratuarına gönderilir.
İşlem başlangıcında kolonoskop tüpünün ucu rektuma (anüse) sokulur ve kamera görüntüleri izlenerek tüpün rektuma ilerlemesi sağlanır. Kalın bağırsak boyunca ilerletilen tüp çekuma (Kalın bağırsağın başlangıç noktası) yerleştirilir. Ayrıca kolonoskop ile şüphe edilen yerlerden doku alınabilir ve doku daha sonra patolojik testlerden geçirilerek kanser (iyi veya kötü huylu, niteliği). araştırması yapılabilir. Obezite gibi sağlık sorunlarında ise kalın bağırsağın (kolon) tamamı görüntülenemeyebilir. Normal bir işlemde ise kolonun yaklaşık %90’lık kısmı kontrol edilebilmektedir.
Kolonskopi Ağrı Yapar Mı?
Kolonoskopi işlemi sırasında hasta bir miktar ağrı hissedebilir. Hafif kasılma veya kramp şeklinde ağrılar olur. Bu ağrılar dayanılmaz nitelikte olacak olursa doktor tarafındaın uyutucu veya hafif uykuya meyil oluşturan sedoanaljezik ilaçlar verilebilir. İşlem sonrası hasta genellikle günlük hayatına devam edebilir.
Hangi Hastalıkların Tanısında kolonoskopi Kullanılır?
- Bağırsak polipleri
- Çoklu bağırsak polibi (FAB)
- Kolon kanseri
- Ülseratif kolit
- Crohn hastalığı
- Barsak içi tıkayıcı kitleler veya anatomik varyasyonlar
- Divertikülit
- Bağırsak Kanamaları
Ayrıca nedeni çözülemeyen karın ağrılarında, bağırsak düğümlenmesi tedavisinde, nedeni bilinmeyen kanlı ishal gibi rahatsızlıkların tedavisi sürecinde kolonoskopi işlemi uygulanabilmektedir. Bilgisayarlı tomografi (BT), MRG gibi görüntüleme işlemleri esnasında bağırsakta görülen yabancı cisimlerin çıkarılması içinde kolonskopi yöntemine başvurulabilmektedir. Özellikle yaşlı hastalarda bu bahsedilen nedeni bilinmeyen rahatsızlıklar var ise, tanının netleştirilmesi veya kanser araştırması için kolonoskopi işlemi yapılması son derece önem arz eder. kolonskopi veya akabinde patoloji raporları ile hastanın klinik bulguları ve anamnez verileri birlikte değerlendirilerek tanı netleştirilmeye çalışılır.
Kolonoskopi İşlemini Hangi Doktor Yapar?
Bu işlemi genel cerrahiler veya gastroenteroloji uzmanları yapmaktadır.
Kolonoskopi İşleminden Önce Neler Yapılmalıdır?
Kolonoskopi işleminden 48 saat önce doktorun reçete ettiği ilaçlar düzenli kullanılmalıdır. Bu ilaçlar bağırsağı (kolonu) boaşlatmaya yönelik ilaçlardır. Ayrıca işleme 24 saat kala sadece su içilmelidir ve kesinlikle katı gıda tüketilmemelidir.
