Tortikolis (boyun eğriliği) genellikle yeni doğan bebeklerde görülen bir kas bozukluğudur. Halk dili ile boyun eğriliği anlamına gelir. Boyun kasının kısalması sonucu hastanın başının omzuna doğru yönelmesi ve yüz kaslarını tam anlamı ile kullanamaması ile fark edilebilmektedir. Özellikle yeni doğan bebeklerin ilk iki ayı içerisinde Tortikolis teşhis edilebilir. Yetişkin hastalarda da görülebilen boyun eğriliği ise yaklaşık olarak kırk yaşlarından sonra görülmektedir. Yetişkinlerde kadın hastaların erkeklere oranla daha fazla yer tuttuğu söylenebilir.
Tortikolis Nedenleri Nelerdir?
Boyun eğriliği bebeklerde genel olarak iki nedenden kaynaklanmaktadır. Bunlardan ilki anne karnında iken bebeğin yanlış pozisyonlarda durarak boyun kasına baskı yapılmasına neden olmasıdır. Diğer nedeni ise zor geçen doğumlardır. Normal doğumda Tortikolis ortaya çıkması ise sezaryen ile doğumda ortaya çıkmasından çok daha fazladır. Sezaryen doğumda boyun eğriliğinin ortaya çıktığı nadir olarak görülmektedir. Kas içi kanamala da Tortikolise neden olabilir. Özellikle sternocleidomastoid (SCM) kası içerisindeki kanamalar Tortikolise neden olabilir.
Tortikollis Belirtileri Nasıl Anlaşılır?
Bebeklerde Tortikolis yani boyun eğriliği duruş ve mimik bozuklukları yolu ile anlaşılabilir. Kafanın yalnızca bir yöne doğru eğik olması ve tersi yöne hareket etmemesi en önemli Tortikollis belirtisidir. Bunun yanı sıra bebek yüz kaslarını da olması gerektiği gibi hareket ettiremediği için ifadesinde değişmeler meydana gelmektedir. Boyun kasının kısalması nedeni ile bebek hiçbir şekilde kafasını oynatamaz ve kasın kısaldığı yön dışında bir yöne bakamaz. Yetişkinlerde ise genel olarak Tortikolis yine boyun hareketlerinin kısıtlanması ile anlaşılabilir. Hasta boynunu hareket ettiremez ve ettirmeye çalıştığında şiddetli bir ağrı hisseder. Ayrıca boyun eğriliği hastalarında boyun kasının kısaldığı alanda genellikle bir yumru belirmektedir.
Tortikolisi Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Boyun eğriliğinin ortaya çıkmasına engel olmak için ilk adım hamilelik döneminde düzenli bir şekilde bir uzman tarafından muayene edilmektir. Bu hem anne hem de bebeğin sağlığı için büyük önem taşımaktadır. Eğer doğumdan sonra Tortikolis ortaya çıkmış ise zaman kaybetmeden bir uzman doktor eşliğinde bebeğin tedavisine başlanmalıdır. Aksi takdirde bebeğin boyun eğriliğinin kalıcı olması veya tortikolisin yüzünde meydana getirdiği ifade değişikliğinin aynı şekilde kalması olasılığı bulunmaktadır. Bu nedenle bebeğin iyi bir gözlem sonucunda müdahale altına alınması gerekmektedir. Yetişkinlerde ise boyun bölgesinin üşütülmemesi ve duruş bozukluklarının giderilmesi boyun eğriliğinin sonradan ortaya çıkmasına engel olabilmektedir.
Tortikolis Çeşitleri Nelerdir?
Boyun eğriliği farklı şekillerde oluşması nedeniyle değişik isimler ile anılmaktadır. Bunlardan ilki yaygın olarak kullanılan boyun tutulmasıdır. Boyun tutulması gece uyku sırasında ortaya çıkar ve boynun zorlanmaması koşulu ile kısa sürede kendiliğinden kaybolur.
Boyun eğriliğinin diğer bir çeşidi ise kırık ve yaralanmalara bağlı olarak gelişen Tortikolistir. Boyun omurları arasındaki gevşeklilikler hastalığın ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Bunların yanı sıra etkileri ağır olan bazı hastalıklar kaslara zarar vererek boyun eğriliğinin ortaya çıkmasında etkilidir. Ayrıca boyun, ağız ve boğaz çevresinde ortaya çıkan enfeksiyonlar da boyun eğriliğinin gelişmesine sebebiyet verebilmektedir.
Boyun Eğriliği Tedavisi Nedir?
Bebeklerde boyun eğriliği tedavisi bebeğe yaptırılacak germe egzersizleri yolu ile gerçekleştirilir. Kesinlikle bir uzman tavsiyesi veya fizik terapi uzmanından tavsiyeler alınması gerekmektedir. Genellikle egzersizler boynun eğildiği yönün aksine doğru hafifçe gerilmesi ile yapılır. Başı günde en az on kez hafifçe öne ve arkaya doğru germek de tortikolis tedavisinin etkili yöntemlerindendir. Boynun her aşamada bir parça esnetilmesi yolu ile tortikolisin giderilmesi de mümkün olacaktır. Yetişkinlerde boyun eğriliği kendiliğinden geçebilirken yeni doğan bebeklerde bu hastalığa müdahale edilmesi zorunludur. Aksi takdirde ilerleyen zamanlarda boyun eğriliğinin tedavisi çok daha zor olacak çocuk üzerinde kalıcı etkiler bırakması da buna paralel olarak mümkün olacaktır.
Tortikolis Ameliyatı Nedir, Nasıl Yapılır?
Boyun eğriliği egzersiz ve fizik tedavi ile tedavi edilemediğinde cerrahi operasyona başvurulabilir. Operasyonların ciddi bir kısmı başarı ile sonuçlanmaktadır. Geniş bir tabir ile boyun çevresinde kısalan ve eğriliğe neden olan kasın kesilmesi şeklinde ifade edilebilen operasyon çocuklarda altı yaşına kadar kolaylıkla uygulanmakta ve kalıcı bir tedavi olma özelliği göstermektedir. Ancak altı yaşından sonra cerrahi operasyonun riski ve başarısızlık oranı da artmaktadır. Bu nedenle tortikolis bebeğin doğumundan kısa süre sonra teşhis edilip tedavi edilmelidir. Aksi takdirde istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilmektedir.
ERKEK