Sarkoidoz iltihaplı hücre gruplarının bazı organlarda ortaya çıkarak bu organlarda yaralar oluşturmasına bağlı gelişen bir hastalıktır. Farklı organlarda ortaya çıkıyor olmasına rağmen hastalığın en önemli zararları akciğerlerde yaşanmaktadır.
Sarkoidoz Nasıl Ortaya Çıkar?
Sarkoidozun ortaya çıkış nedenleri henüz tam olarak bilinememektedir. Daha çok bir bağışıklık sistemi hastalığı olduğu için ise kesin nedeni ile birlikte belirli bir şekli de bulunmamaktadır. Hastalık her hasta için kendini farklı bir biçimde göstermektedir. Her insanın bağışıklık sistemi farklılıklar gösterdiğinden hastalığın ortaya çıkışı ve ilerleyişi de buna göre farklılık göstermektedir. Yine aynı nedenden hastalığın süresi ve tedavi imkanları da değişir.
Sarkoidoz Kimlerde Olur?
Kesin olarak bilinmemek ile birlikte sarkoidozun genetik yollar ile geçebildiği düşünülmektedir. Bunun dışında belirli bir özellikten bahsetmek mümkün olmaya bilir. Ancak İskandinav ve İngilizlerin Sarkoidoza daha sık yakalandığı yine bilinen veriler arasında yer almaktadır. Türklerde fazla görülmemek ile birlikte siyah tenli kişilerde sarkoidoz tehlikesi ve etkileri yüksek oranda çoğalmaktadır. Sigara içen insanlarda daha az görülüyor olması ile akciğer hastalığı olarak sarkoidozu diğerlerinden ayıran bir özelliktir.
Sarkoidoz Belirtileri Nelerdir?
Sarkoidoz genellikle kuru öksürük ve göğüs ağrısı ile kendini gösterir. Ayrıca nefeste hırıltı ve zorlanma da hastalığın önemli belirtileri arasında yer almaktadır. Kilo kaybı, sürekli yorgunluk hali, ciltte aniden oluşan döküntüler, eklem ağrıları ve böbrek hastalıkları da sarkoidozun belirtileri arasında bulunur. Eğer bu belirtilerden büyük çoğunluğu gösteriliyor ise hasta zaman kaybetmeden doktora gitmeli ve tedaviye başlamalıdır. Sarkoidoz ihmal edilmemesi gereken ve hayati tehlikeye neden olabilen son derece ciddi bir hastalıktır. Nedeninin tam olarak belirlenemiyor olması ise hastalığın tedavisini güçleştirmektedir. Bu nedenle ilk belirtilerin ardından tedavi kısa sürede başlamalıdır.
Sarkoidoz Teşhisi Nasıl Koyulur?
Sarkoidozun akciğerde bulunması durumunda belirtilerin astım ile karıştırılmaması büyük önem taşır. Bu nedenle uzman bir doktor tarafından yapılan fizik muayene teşhisin koyulması için gereklidir. Eğer biyopsi imkanı bulunuyor ise hastalıklı bölgeden parça alınarak incelenir ve kesin teşhis bu şekilde koyulabilir. Akciğerde gelişen sarkoidoz için açık akciğer biyopsisi yapılabileceği gibi ultrasonografi yöntemleri kullanılarak akciğerin muayene edilmesi de sağlanabilir. Bunun yanı sıra akciğer filmi de teşhisin koyulması için önemli bir etkendir.
Sarkoidoz Tedavisi Nedir?
Sarkoidozun tedavisi tam olarak bilinmemektedir. Neden ve nasıl oluştuğu neye bağlı olarak gelişmediği için tedavi süreci de oldukça zorludur. Bazı vakalarda sarkoidoz kısa sürede kendiliğinden kaybolabilirken bazı vakalarda uzun yıllar durmadan hastanın peşini bırakmayabilir. Bu durum tamamen hastanın bağışıklık sistemine bağlı olarak değişmektedir. Bunların yanı sıra hastanın genetik kodları da hastalığın biçimi ve tedavisi için ipuçları verebilmektedir. Çok sık rastlanan bir hastalık olmamak ile birlikte sarkoidoz yaşam kalitesini oldukça düşüren bir etken olarak insan hayatını son derece kötü yönde etkilemektedir. Doktor tedavisi ile kontrol altında tutulması gereken bir hastalık olan sarkoidoz hastanın yaşam şekline göre de artış veya azalma gösterebilir. Ancak kesin tedavisi henüz bulunmamaktadır.
Sarkoidoz Önlenebilir mi?
İltihaplı hücrelerin aniden ortaya çıkması nedeni ile oluşan bir bağışıklık sistemi hastalığı olan sarkoidozun önceden tahmin edilmesi genellikle mümkün değildir. Bu aşamada en önemli unsur hastanın aile geçmişinde bu hastalığa yakalanmış kişilerin var olup olmadığıdır. Aile geçmişinde sarkoidoz vakası bulunan hastaların aynı hastalığa yakalanma oranları da oldukça yüksektir. Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için iyi yaşam şartları ve iyi beslenme gibi etkenlerin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Sağlam bağışıklık sistemi sayesinde vücudun hiçbir bölgesinde sarkoidoz görülmeyebilir. Ancak nedeni tam olarak açıklanamadığı için iyi beslenen kişilerde bile sarkoidoz görülme riski bulunmaktadır. Genetik olarak Türkiye’de çok fazla rastlanmıyor olsa da bazı vakaların görülmesi mümkündür. Bu vakaların tedavileri için yapılan çalışmalar çoğunlukla başarıya ulaşabiliyorken bazen de hastalığın uzun zamanlar iyileşmediği görülmektedir. Bu durum da tamamen sarkoidozun sırlarının halen tıp tarafından çözülememiş olmasından kaynaklanmaktadır. Eğer sarkoidoz belirtileri gösteriyor iseniz mutlaka zaman geçmeden bir uzman doktora görünmeli ve buna göre yaşam tarzınızı da düzenleyerek hastalığın etkilerini an aza indirmeye çalışabilirsiniz. Sarkoidoz ihmal edildiğinde istenmeyen sonuçlara yol açabilmektedir.
ERKEK