Hipofiz bezinde meydana gelen iyi huylu bir tümör olan prolaktinoma, hipofiz bezi tarafından üretilen prolaktin hormonunun aşırı üretilmesi ile oluşabilmektedir. Normalden fazla üretilen prolaktin hormonu direkt olarak cinsiyet hormonları üzerine etki eder ve kadınlarda östrojen hormonunun etkisini, erkeklerde ise testosteron hormonunun etkisini azaltmaktadır. Prolaktinoma hastalığı, hayati tehlike içeren bir hastalık olmamasına rağmen, görme bozukluğu, kısırlık gibi birçok hastalığa sebep olabilmektedir.
Prolaktinoma Belirtileri Nelerdir?
Prolaktinoma belirtilerinin oluşması, kanda bulunan aşırı miktardaki prolaktin hormonuna bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Eğer oluşan tümör çok büyük ise çevresindeki dokuya baskı oluşturarak bazı belirtiler ortaya çıkarabilmektedir. Genellikle üreme sistemini etkileyen prolaktinoma, kadınlar ve erkekler üzerinde farklı belirtiler ortaya çıkarmaktadır.
Kadınlar, özellikle düzensiz adet kanaması veya sebepsiz adet olamama ile kendini belli eden prolaktinoma, aynı zamanda gebelik ve emzirme haricindeki dönemlerde de göğüslerden süt gelmesine ve vajinal kuruluk oluşturarak cinsel birlikteliklerin ağrılı olmasına sebep olmaktadır.
Erkeklerde ise prolaktinoma hastalığı kendini iktidarsızlık ile belli etmektedir. Bunun yanı sıra vücut kıllarının seyrelmesi ve memelerde büyüme olması da bu hastalığın belirtileri arasında yer almaktadır.
Tüm bu saydığımız belirtilerin dışında her iki cinste ortak olarak görülen belirtiler de bulunmaktadır. Bu belirtiler arasında en belirgin olanı cinsel istekte azalma olurken, aynı zamanda baş ağrısı, görmede meydana gelen bozukluk, kısırlık ve kemik yoğunluğunda azalma da prolaktinoma hastalığının belirtileri arasında sayılmaktadır.
Prolaktinoma Neden Olur?
Bezelye tanesi büyüklüğünde bir bez olan hipofiz bezi, tüm vücudu etkileyen bir bezdir. Üreme, büyüme, kan basıncı gibi birçok önemli fonksiyonun düzelmesini sağlayan hipofiz bezinde meydana gelen bir tümör çeşidi olan prolaktinoma, oluşum nedeni hala tam olarak bilinemeyen bir hastalık çeşididir. Çok büyük bir çoğunluğunun iyi huylu olması büyük bir avantaj olan prolaktinoma, vücudun başka bölgesine sıçrama oluşturmaz, ancak boyut olarak büyüme gösterebilir ve bu durum da beynin bazı bölgelerine baskı yapmaya ve bazı hormonların üretiminin engellenmesine sebep olabilmektedir.
Hipofiz tümörü dışında kullanılan bazı ilaçlar, hipotiroid ve memelerin aşırı uyarılması da prolaktin hormonunun üretiminin artmasına ve prolaktinoma oluşumuna sebep olabilmektedir.
Prolaktinoma Teşhisi Nasıl Konur?
Prolaktin düzeyini en doğru şekilde tespit edebilmek için kandaki prolaktin seviyesine bakılması gerekmektedir. Doktorun önerisi ile yapılacak olan bu tahlilin yanında başka tetkikler de istenmekte ve tomografi veya MR’a bakılarak beyin dokusu incelenerek hipofiz tümörü olup olmadığını bakılabilmektedir. Hastalığın belirtileri arasında olan görme bozukluğuna da görme testleri yapılarak bakılması hastalığın teşhisini kolaylaştırmaktadır.
Prolaktinoma Tedavisi Nasıl Olur?
Prolaktinoma tedavisinde amaç, fazla üretilen prolaktin hormonu miktarının normale indirilmesi, hipofiz bezindeki fonksiyonların normal hale getirilmesi, hipofiz bezinin boyutlarının küçültülmesi ve baş ağrısı, görme bozukluğu gibi problemlerin ortadan kaldırılmasıdır.
Bu hastalığın tedavisi iki aşamada olmaktadır. Birinci aşama ilaçla yapılan tedavidir. İlaç tedavisi sayesinde prolaktin üretimi azaltılır ve şikâyetlerin yok edilmesi sağlanır. Bu tedavi sayesinde tümör boyutlarında da küçülme elde edilir. Biraz uzun bir süre alan ilaç tedavisi ile %100 iyileşme sağlanamaz ise ikinci aşama olan ameliyata geçilmektedir. tümörün çıkartılma işleminin yapılacağı bu ameliyat, aynı zamanda görme sinirine yapılan baskıyı da ortadan kaldırmak için kullanılmaktadır.