Süreç Hamilelikte Başlar
Hamileyseniz göğüs uçlarınızda büyük değişiklikler fark edersiniz. Hassasiyet, göğüslerin şişmesi ve göğüs uçlarının koyulaşması gibi bu fiziksel değişimler hamile kaldığınızın ilk belirtilerinden olabilir.
Göğüslerinizin emzirmeye hazır hale gelişinin diğer bir işareti de özellikle ilk üç ay içerisinde areola çevresinde şişliklerin oluşmasıdır. Bu şişlikler Montgomery şişliği olarak anılır. Bunların salgıladığı yağ göğüs ucunuzun emzirme döneminde kurumasını, çatlamasını ve enfeksiyon kapmasını önler.
Göğüslerinizin içinde neler oluyor?
Bu görsel değişimlerden çok daha fark edilir bir şekilde, göğüslerinizin içinde de değişiklikler olur. Gelişen plasenta östrojen ve progesteron hormonlarının salgılanmasını tetikler. Bu hormonlar vücutta süt üretimini mümkün hale getirir.
Hamilelikten önce destekleyici doku, süt bezeleri ve koruyucu yağ göğüslerinizin büyük bir bölümünü oluşturur. Yağlı doku miktarı herkeste farklı olur. Böylece her kadının göğüs büyüklüğü birbirinden farklıdır.
Yenice hassaslaşmış ve şişmiş göğüsler anne karnındaki 6 haftalık embriyonun en belirgin işaretidir.
Kadınlarda süt bezeleri ergenliğe kadar pasiftir. Östrojen artışı bunların büyümesine ve şişmesine neden olur. Hamilelik süresince bu bezelerin büyümesi hızlanır.
Bebeğiniz doğduğunda bezeli doku önemli ölçüde büyür ve göğüsleriniz belki de şimdiye kadar ki en büyük halini alır.
Süt boruları göğüs duvarının yakınında bulunan ve kanalcık adı verilen küçük borulara ayrılır. Her kanalcığın sonunda küçük, üzüm demetine benzeyen alveoli yer alır. Bir alveoli kümesine lobül denir. Lobüller birleştiğinde ise lob oluşur. Her göğüste yaklaşık 15-20 lob bulunur. Bunların her birinde bir süt kanalı vardır.
Prolaktin hormonu sayesinde alveoli kanınızdan protein, şeker ve yağ alır ve anne sütünü üretir. Alveoli etrafındaki hücreler ağı bezeleri uyarır ve sütü kanalcık yardımıyla süt kanalına bağlar.
Süt kanalı sisteminiz hamileliğinizin ikinci döneminde tam olarak gelişir. Böylece prematüre doğum durumunda bile annenin sütü tam olarak hazırdır.
Bebek doğduğunda süt üretimi artar
Doğumdan itibaren 48-96 saat içerisinde tam ölçekli süt üretimi başlar. İkinci kez anne olan kadınlarda süt ilk hamileliğe göre daha erken gelir.
Hormon üreten plasenta çıkarıldığında vücudunuzdaki östrojen ve progesteron düzeyi aniden düşer. Aynı zamanda ise prolaktin düzeyi artar. Bu hipofiz bezi hormonu bebeğin beslenmesine yetecek kadar süt üretimi için vücudu uyarır (bu hormona annelik hormonu da denir).
Vücudunuz laktasyon için kendini hazırladıkça alveoliye daha fazla kan pompalandığından göğüsleriniz sıkı ve doludur. Şişen kan damarları ve göğüs dokusundaki şişme ile birlikte sütteki artış göğüslerinizde ağrı ve ağırlık oluşturabilir. Ancak ilk günlerden itibaren sık emzirdikçe bu ağrı azalır.
Önce gelen kolostrum
Doğumdan itibaren ilk günlerde bebeğiniz kolostrum adı verilen kremsi, yüksek protein içerikli, düşük yağlı bir süt emer. Bu kıvamlı sarımsı süt hamileliğinizin son haftalarında sızmaya başlayabilir.
Alveoli merkezindeki hücreler çözülüp süt kanalı yoluyla göğüs ucuna aktıkça bu ilk süt üretilir. Kolaylıkla sindirilebilen bu süt bebeğin bağışıklık sistemini güçlendiren immunoglobulin içeren, hastalıklarla savaşmada çok etkili antikorlarla doludur.
Süt nasıl geliyor?
Bebeğiniz göğüs ucunu emdikçe hipofiz bezi oksitoksin üretmen için uyarılır (ve tabii ki prolaktin). Süt göğüslerinize ulaştığında oksitoksin alveoli etrafındaki süt dolu hücrelerin akışını sağlar.
İlk günlerde bebeğiniz emdikçe rahimde bazı ağrılar oluşabilir. Bunun sebebi oksitoksin hormonunun rahmi hamilelik öncesi boyutuna ulaştırma çabasıdır.
ERKEK