Koronavirüs mutasyona uğradı, ülkeler tedirgin
Ülkemiz de dahil olmak üzere birçok ülke aşı çalışmalarına hız vermekte ve faz 2/faz 3 çalışmaları hız kesmeden devam etmektedir. Aşı çalışmalarının devam ettiği şu dönemde, İngiltere’den çarpıcı bir araştırma sonucu açıklandı ve açıklama içeriği tüm dünyada tedirginlik yarattı.
İngiltere’de elde edilen verilere göre hali hazırda aşı çalışmalarında kullanılan koronavirüs yapılarının mutasyona uğradığı belirlendi. Koronavirüs (covid-19 etkeni) viral yapılarının başak/taç kısmını kodlayan genetik yapılarda mutasyon olduğu ve ilgili genetik bilgilerin değiştiği kaydedildi. Virüsün taç/başak kısımları, viral ajanın hücre yüzeyine tutunma ve devamında hücreye penetre olabilme yeteniğinden sorumlu. Buradaki proteinlerin ve genetik yapıların kullanılması sonucu aşılar üretilmekte. Koronavirüs taç yapısının değişmesi, aşı çalışmalarının devam ettiği şu dönemde oldukça tedirginlik yarattı.
Yapılan açıklamalarda ilgili genetik yapının değişmesi sonucu covid-19 (mutasyonlu) hastalığının çok daha bulaşıcı olduğu noktasına vurgu yapıldı.
Aşı çalışmalarını etkiler mi? mutasyon mevcut aşıların etkinliğini değiştirir mi?
Bilindiği gibi viral ajanlar çok sık mutasyona uğramakta ve genetik yapılarını değiştirmektedir. Aşı çalışmalarında Koronavirüs taç/başak bölgesi kullanıldığı için buradaki mutasyonların aşıları etkileme durumu mevcut. Virüsün mutasyon derecesi bu konuda son derece önemlidir. Bu genetik değişikliklerin aşıları etkisiz kılıp kılmayacağı konusu ise netlik kazanmamakla beraber ihtimaller dahilinde.
Aşıların etkinliğini belirleyen durum ise antijen-antikor ilişkisinin varlığıdır. Üretilen antikorlar mutasyonlu Koronavirüs ile karşılaştığında anahtar-kilit uyumu sağlanamaz ise antikorlar etkinlik gösteremeyecektir. Aşı sonrası üretilen antikoların mutajenik virüs yapılarına nasıl tepki vereceğini kestirmek şu aşamada güç.
İngiltere’de yapılan açıklamalar sonrası birçok ülkede tedirginlik mevcut. mutasyonlu Koronavirüs açıklamaları sonrası bazı ülkelerin İngiltere ile uçuşları durdurduğu bildirildi. Konuyla ilgili çalışmalar hala devam etmekle birlikte, ilerleyen dönemlerde yeni bilgilerin ortaya çıkması beklenmekte.
Koronavirüse karşı kalıcı bağışıklanma mümkün mü?
Bilindiği gibi viral ajanlar sık enfeksiyon geçirirler ve genetik yapılarını sürekli değiştirirler. Gribal enfeksiyonları geçirmemize ragmen birkaç ay sonra yeniden gribe yakalanabilmemizin sebebi de işte bu genetik kodlamaların değişmesidir. Diğer taraftan Covid-19 etkeni olan Koronavirüs de genetik yapısını değiştirebilmektedir. Bu yüzden şu aşamada kalıcı bağışıklanmadan bahsetmek zor. Aşı çalışmaların temel prensibi, aşıların bir an evvel üretilip, virüs genetik yapısını değiştirmeden toplumun büyük kısmının aşılanmasıdır. Uzmanlar toplumun %60’ının etkili bir aşı ile aşılanması durumunda pandemiyi yenebileceğimiz görüşünde.
