Hiperemezis Gravidarum Nedir?
Gebelerde görülen tedavi ve hospitalizasyon gerektiren şiddetli bulantı ve kusma durumuna hiperemezis gravidarum adı verilir. Yaygın olarak gebelik döneminin ilk 3 ayında görülür. Bazı nadir vakalarda 5. aya uzadığı görülmektedir. Hiperemezis gravidarum hastalığının nedeni hormonal, biyokimyasal ve psikolojik faktörlerin bulantı mekanizmalarını tetiklemesidir. Özellikle gebelik döneminde HCG hormonunun artışı bulantıyı tetiklediği öne sürülmektedir. Hiperemezis gravidarumun fizyopatolisi tümüyle aydınlatılamamıştır.
Anne İçin Riski Var Mı?
Gebelik sürecini doğrudan etkilemeyen hiperemezis gravidarum rahatsızlığında gerekli tedavi yapılmadığı takdirde B1 vitamini eksikliği görülür. Bu vitamin eksikliğine bağlı olarak Wernicke veya Korsakoff psikozu gibi sinir sistemi hastalıklarına rastlanabilir. Bununla beraber B1 vitamini eksikliğinden kaynaklı diğer hastalıklar ve demir eksikliği anemisi de görülebilir. Kusmalar nedeniyle kandaki sodyum seviyesi düşmektedir. Buna bağlı olarak gebede havale, solunum durması gibi sonuçlar görülebilir. Sıvı kaybı fazla olduğu için kan yoğunluğu artar. Kanda pıhtılaşma meydana gelebilir. Bu pıhtılar kan dolaşımıyla akciğere giderek ölümcül sonuçlar doğurabilir. Bunlarla beraber aşırı kusmalar sebebiyle yemek borusunda yırtılmalar olur. Kas zayıflığı görülebilir ve karaciğerin işlevlerini yerine getirmesinde sorunlar oluşabilir.
Bebek İçin Risk Var Mı?
Gebelik sürecinde ilk 3 aylık dönemde bebek anneye bağımlı değildir. Bundan dolayı bu süreçte annenin kusmaları, kilo kaybı bebeğe etki etmez ve gelişimine devam eder. Ancak annenin her zaman için düzenli ve sağlıklı beslenmeye devam etmesi gerekir.
Hiperemezis Gravidarum Tedavisi
Kusma nöbetleriyle beraber kilo kaybı meydana geldiği için hastanın kilo kaybı takip ve kontrol edilmelidir. Hasta dilediği gibi yemeye devam etmeli, kusmaları kontrol altına alınmalıdır. Gerek hastanın kusmasını önlemek gerekse sıvı kaybını engellemek için B1, B6, B12 vitaminleri verilmelidir. Hiperemezis gravidarum tedavisinde hastaya diyet programı verilmektedir. Eğer kusmalar şiddetliyse bir süreliğine ağız yoluyla beslenme durdurulur. Bunun yerine serum takviyesi yapılır. Kusmalar hafif seyrediyorsa beslenme alışkanlıkları düzenlenir. Yağlı, asitli, baharatlı gıdalardan uzak durulur. Bulantıya iyi gelen tuzlu gıdalar; leblebi, galeta, peksimet, patates haşlama, yoğurt, lifli gıdalar, peynir tüketilebilir. Ayrıca sigara, parfüm gibi bazı kokular bulantıyı tetiklediği için uzak durulmalıdır. Bazı gebeler yemek kokusundan bile rahatsız olabilir. Evin düzenini buna göre düzenleyebilirler. Bununla beraber doktor kontrolü altında bazı kusma önleyici ilaçlar verilir. Bazı vakalarda akupunktur tedavisinden sonuç alınmıştır. Herhangi bir bilimsel dayanağı olmamakla beraber zencefil, nane ve papatya çayları bulantıyı azalttığı ileri sürülmektedir.
Hiperemezis gravidarum rahatsızlığının psikolojik bir tarafı da olduğu için son yıllarda bulantı bileklikleri satılmaktadır. Gebeler için özel olarak üretilen bu bileklikler ile bileğin iç kısmına basınç uygulanır. Bu şekilde bulantıların giderildiği öne sürülmektedir. Birçok kişi bu bileklerin faydalı olduğu öne sürse de bilimsel bir temeli yoktur. Bununla beraber plesebo etkisi yapan bu bilekliklerin herhangi bir zararı da bulunmamaktadır. Beslenme alışkanlıkları bulantıyı en aza indirecek şekilde düzenlenerek verilen ilaçlar kullanılıp tedaviye devam edilir.
ERKEK