Grip aşısı, sağlıklı bireylerin grip dönemi içerisinde grip hastalığına yakalanmamaları için doğru zamanda yaptırılmalıdır. Grip aşısı dünya çapında sadece ABD ülkesinde zorunlu olarak her bireye uygulanırken, bizim ülkemizde sadece belirli risk gruplarına uygulanır.
Grip Aşısının İşlevi
Grip aşısı, bir bireyi, grip olarak bilinen ve dönemsel olan bir hastalıktan geçici olarak korumaya yarar. Grip aşısı belirli bir süre boyunca yapıldığı kişiyi korur. Bu yüzden yapıldığı zamanın iyi seçilmesi önemlidir. Grip aşısı yetişkin kişilerde grip salgınına karşı %70’e yakın koruma sağlarken, yaşı yüksek olan kişilerdeyse %60 civarında koruma sağlar.
Grip Aşısının Koruma Süresi
Grip aşısı yapıldığından itibaren yaklaşık altı ay boyunca yapılan kullanıcıyı korur. Aşının etkisinin sadece altı ay sürmesinin getirdiği bazı komplikasyonlar olabilir. Örneğin, grip hastalığı her yıl aynı mevsim ve ay içerisinde yayılmaya başlamayabilir, bu yüzden aşının yapıldığı zaman aralığı çok önemlidir. Geçtiğimiz sene içerisinde Eylül ayından itibaren doktorlar tarafından aşı yapılması tavsiye edilirken, bu sene içinse Ekim ayının sonlarına doğru aynı tavsiyede bulunulmuştur.
Bu da grip aşısının koruma süresinin genellikle grip salgınıyla aynı süre içinde olmasından kaynaklanır. Grip aşısının daha etkili olması ve koruma süresi boyunca yapıldığı kişinin korunmasından emin olunması amacıyla her yıl aşının yapılacağı zaman değişebilir.
Grip Aşısının Yan Etkileri
Grip aşısının yaptırılan kişi üzerinde yan etkileri olabilir. Bu yan etkiler lokal ve genel olarak ikiye ayrılmıştır. Lokal olarak isimlendirilen yan etkiler arasında aşının yapıldığı yerde oluşan şişme, ağrıma, morarma, sertlik ve kızarma vardır. Bu tarz yan etkiler uzun süreli değildir ve oluştukları yere kolonya ve pamukla baskı uygulayarak etkisi azaltılabilir, düzenli uygulamayla tamamen iyileştirilebilir. Genel yan etkiler arasındaysa aşının uygulanmasından sonraki ilk bir kaç günde oluşabilen yaygın ağrılar, yüksek ateş, terleme ve yorgunluk vardır. Bu tarz yan etkilerse genellikle bir kaç gün içerisinde kendiliğinden geçecektir. Bazı hassas kişilerde ağır gribe benzer yan etkiler görülebilir. Böyle bir durumda o kişiye bir daha grip aşısı uygulanmaz.
Grip Aşısı Yaptırmamanın Zararları
Grip aşısı zorunlu olarak yapılan bir aşı değildir. Bundan dolayı mutlaka yapılması gerekli de değildir. Ancak grip aşısı yaptırmanın avantajları, sonuçlanma riski olan yan etkilerden çok daha fazladır ve grip aşısı yaptırmamak daha kişiler için daha fazla risk almaları anlamına gelir. Grip aşısı yaptırmayan kişilerin grip salgını süresince birden fazla kez ağır gribe yakalanma riskleri vardır. Fakat aşı yaptırmış kişilerin neredeyse bütün grip çeşitlerine karşı %70 korunması vardır. Aşı yaptırılmadığı taktirde vücut bağışıklık kazanmayacağı için salgın mevsimi boyunca grip hastalığına yakalanma riski artacaktır.
Grip aşısı kesin koruyucu mudur?
Hayır. Grip aşısı, o ülkenin sağlık bakanlığı veya hizmetleri veren kurumlarca o yıl hakim olan viral genetik yapı araştırması sonucu üretilir. En sık neden olan genetik viral varyanslar değerlendirilir ve o tiplere yönelik aşı üretilir. Bilindiği gibi virüsler sık genetik yapı değiştirebilme özelliğindedir. Virüsün genetik yapısını veya formunu değiştirmesi aşıyı etkisiz kalır. Bu yüzden grip aşısının %100 koruyucu olduğunu söylemek yanlış olur. Fakat grip aşıları piyasadaki çoğu patojen şusları kapsadığından dolayı hastalanma ihtimalini azaltacaktır. Ayrıca aşılar kişide antikor gelişimini tetikleyeceğinden dolayı olası bir grip durumunda kandaki mevcut antikorlar sayesinde hastalık hafif seyirli olarak atlatılacaktır. Gribe sık yakalanan veya yakalandığında semptomları şiddetli olanlar, akciğer veya diğer kronik hastalıkları olanlar, bünyesi zayıf olanlar grip aşısını yaptırmalıdırlar.