Bu yazımızda sizlere bebekler oyuncakları seçerken anne ve babaların nelere dikkat etmesi gerektiğine değindikten sonra ay ay bebeklerin mental gelişimine uygun oyuncakların neler olduğundan bahsedeceğim.
Dünyayı önce gözleriyle, sonra elleriyle, en sonunda da bacakları ve ayaklarıyla keşfetmeye başlayan bebek, ışıkla ilk kez tanıştığında canlı renklere olan eğilimiyle, ilk gülümsemeleriyle zekasının ilk uyanışlarını gösterir. Yaşamın ilk yılında ailesinin ona sağladığı sevgi ve güven duyguları, çocuğun çevredeki ilgi çekici olaylara yönelmesiyle devam eder. Eğer ailesi gibi çevresindeki eşyalar da gelişimine uygun ve yeteneklerini dillendiriyor ise, çocuk yaşama daha sağlam adımlar atar. Zekası da bu çevre uyaranlarına uygun olarak gelişir.
Bebek Oyuncakları Seçiminin Mental Gelişimdeki Önemi
Çocukların çevre uyaranları olan oyuncakların, eğitsel amaçlarını koruyabilmeleri için çocuğun yaşına ve gelişme dönemine uygun olmaları gerekir. Belirli bir yaşta çocuğa verilen rastgele bir oyuncak hiçbir işe yaramaz, yaramayacağı gibi, anne-baba için küçük düş kırıklıklarına, çocuk için de gereksiz zorlamalara yol açabilir. Bunları göz önünde tutarak bazı yaşlarda çocukların ne tür oyuncaklarla oynayabileceklerine ilişkin bazı notlar veriyoruz sizlere. Çocuğun oyun çağı 3,5 – 4 yaş olarak düşünülürse, oyun çağı öncesinde yani 14 yaşlar arasındaki dönemde oyuncaklar büyük ölçüde eğitici görev üstlenmişlerdir. Şimdi, bakalım bu dönemdeki oyuncakları nasıl seçmek gerekiyor? 1 – 4 ay arası: Çocuk doğrusu bebek, bu dönemde renkleri ve sesleri keşfetmektedir. Bu çağ çıngırak çağıdır. Tutarken zorluk çıkmaması için geniş halkalı, renkli çıngıraklar, ses ve renk dünyasında ona yardımcı olacaktır. Ayrıca, üçüncü aydan sonra yatağının başucuna asılan renkli balıklar veya toplar da dönemine uygun oyuncaklardır.
Bebek Oyuncakları Seçimi Nasıl Olmalı ?
4-8 ay arası bebekler için oyuncak seçimi nasıl olmalı ? : Bebek, ellerini çeşitli şekillerde kullanmaya başlamıştır. Ona tutulduğu ve biraz sıkıldığı zaman ses çıkaran plastik bebekler, daha da ilerlemişleri bulunan müzikli oyuncaklar alabilirsiniz. Beşiğine veya yatağına asılan renkli, kırılmaz, sağlamca bir çubuk hem eğlendirecek hem de küçük beden hareketleri yapmasını sağlayacaktır.
8-12 ay arası bebekler için oyuncak seçimi nasıl olmalı ? : Ona yine kauçuktan kırılmayan hayvanlar verin. Kurularak çalışan oyuncaklar, top banyosunda yüzdürülecek ördekler de sevindirici olacaktır.
12-18 ay arası bebekler için oyuncak seçimi nasıl olmalı ? : Bebeğin önüne yürüyen bir oyuncak koymak, ona ilk adımlarını atarken güven verici bir arkadaş sunmak gibidir. Üst üste konan tahta veya plastik küpler, iç içe geçen halkalar onun ilgisini çekecektir.
18-24 ay arası bebekler için oyuncak seçimi nasıl olmalı ? : Artık her şeye dokunmakta, her yana koşuşmaktadır. Sürükleyeceği oyuncaklar, bu koşuşturmasında ona eşlik edebilir. Ucuna ip bağlanmış bir tahta araba, plastik bir ördek gibi. Gürültüsüne yön vermek için de vurmalı oyuncak çalgılar, yükleme boşaltma çağını açan kamyonuna dolduracağı tahta küpler, zekâ küpleri bu çağın oyuncakları arasında.
24-30 ay arası çocuklar için oyuncak seçimi nasıl olmalı ? : Tahtadan yapılan evler, sökülüp takılan tüm oyuncaklar, kamyon, el arabası gibi bir olay yaratmaya elverişli taşıtlar, bu çağın çocuğunun oyuncakları arasındadır. Erkek çocuklar çiftlik hayvanları, kızlar ise bebeklerle yakın dostluklarını da bu çağda kurmaya başlarlar.
30 – 36 ay arası (3 yaşa kadar) çocuklar için oyuncak seçimi nasıl olmalı ? : Bu çağda çocuklar büyüklerin yaşamına özenmeye başlarlar. Telefonla konuşmak, otomobil kullanmak, yemek pişirmek sevdasındadırlar, gündelik eşyaların minyatürleri bu yüzden ideal oyuncaklardır. Plastik yemek takımı tamir takımı gibi parçalardan oluşan bilmece oyuncaklara da alışmaya başlayabilirler. Çocuklar bu yaşlarda küçük kitaplarla da iyi dost olabilirler.
3 yaşında çocuklar için oyuncak seçimi nasıl olmalı ? : Artık düşünceye dalma çağı başlamıştır. Kız çocuk bir çanta bulup hastabakıcılık oynayabilir, erkek çocuk ise askercilik peşinde koşabilir. Resimlere bakarak öyküler uydururlar. Boya yapabilirler. Kitaplarlar ile araları iyidir. Yapı oyunları renkli mozaikler hem eğlendirici hem eğitici olacaktır
4 yaşında çocuklar için oyuncak seçimi nasıl olmalı ? : Artık sabır isteyen oyunları becerebilirler. Daha ince işlenecek yapı oyunları, güzel resimli kitaplardaki uzun öyküler, masallar, kendi dünyaları için ilginçtir. Bu yaştan itibaren hayal dünyaları alabildiğine gelişecek ama o döneme kadar olmayan bir tehlike de baş gösterecektir: Televizyon. Çocuk bu dönemde sabrını dener ve saatlerce TV ekranı karşısında oturabilir. Oysa 6 yaşından önce beş dakikadan fazla televizyon seyretmemesi hem sağlığı hem de ruhsal dengesi için en uygun olanıdır.
Yazımızı burada sonlandırıyoruz. Bebek oyuncakları seçiminde dikkat edilmesi gereken konular hakkında yeteri kadar açıklama yaptığımızı, yaşlara ve aylara göre çocuğa nasıl oyuncak almamız gerektiğini belirtik. Oyuncak seçiminin bebek gelişiminde önemini anlattık. Umarız faydalı bir yazı olmuştur.