Ani Kalp Çarpıntısı Nedenleri

Kalp Çarpıntısı Nedir?

Kişi istirahat halindeyken kalp atışlarının rahatsız edecek şekilde aniden hızlandığı, düzensizleştiği ve kişinin bu durumu hissetmesi durumuna en basit anlamıyla “kalp çarpıntısı” denir. Kalp atım sayısı kişiden kişiye değişkenlik gösterirken bazı bireylerde dakikada 80 civarı bazılarında ise nabız sayısı dakikada 100 civarında olabiliyor. Hareket halindeyken ya da herhangi bir fiziksel aktivite esnasında bu sayı 120 seviyelerine çıkabiliyor. Kalp atım sayısının >100/dk olması tıp dilinde “Taşikardi” olarak ifade edilir. Bunun hissedilir olması ise kalp çarpıntısı olarak tanımlanır ve genelde nabız sayısının 140’ın üzerine çıktığı zamanlarda kendini gösterir.

Kalp çarpıntısı herhangi bir kalp rahatsızlığı olmayan kişilerde de görülmektedir. Sıcak havalar, stres, uykusuzluk, fazla kafein tüketimi gibi durumlarda sağlıklı kişiler de kalp çarpıntısı yaşamaktadır. Kalp çarpıntısı yaşadığınızda evinizde ya da bulunduğunuz ortamda nabız ölçen bir alet vasıtası ile (pulsemetre) ya da bileğinizin iç kısmına bastırarak dakikada kaç nabız atışı olduğunu tespit etmelisiniz.

Kalp Çarpıntısı Neden Olur?

“Taşikardi” olarak da adlandırılan kalp çarpıntısının birçok farklı sebebi olabilir. Bu sebeplerin sizin yaşantınızda olduğunu düşünüyorsanız ya da tespit edilen bir neden var ise önlemlerinizi de bu yönde almalısınız. Kalp çarpıntısı nedenleri şu şekildedir:

• Yoğun strese maruz kalmak
• Normalden fazla fiziksel aktivitede bulunmak
• Psikiyatrik rahatsızlıklara sahip olmak
• Çok fazla kafeinli içecek ve alkol tüketmek
• Kansızlık (Anemi) ve tiroid rahatsızlıkları
• Başka rahatsızlıklar için kullanılan ilaçların yan etkileri

Şunu belirtmek gerekir ki taşikardi genelde kompensatuvar mekanizma olarak ortaya çıkar ve tek başına hastalık sayılmaz. Yani vücut, içinde bulunduğu duruma fizyolojik olarak adapte olmaya çalışır ve bir bulgudur. Örnek vermek gerekirse spor sırasında veya korku/stres gibi durumlarda sempatik etkiler ortaya çıkar ve taşikardi gelişir. Dinlenme halinde ise bu durum geriler. Bu tür durumlar fizyolojik mekanizmalardır ve tedirgin olmamak gerekir, genellikle geçicidir. Tehlike arz edebilecek diğer durumlardan makalemizin ilerleyen kısımlarında bahsedilecektir.

Ani çarpıntı yapan ve hayati tehlike arz eden durumlar

Her ne kadar masum nedenlerden kaynaklı olabilse de, bazı çarpıntı nedenleri vardır ki bunlar hayati tehlike arz eder ve ileri tıbbi müdahele gerekir. İşte ani çarpıntı nedeni oluşturabilecek tıbbi problemlerden bazıları:

• Kalp krizi (akut koroner sendromlar)
• Ritm bozuklukları (Atrial fibrilasyon, Ventriküler taşikardi, supraventrküler taşikardiler vs.)
• Akciğere pıhtı atması (Akut pulmoner emboli)
• Akciğer Sönmesi (pnömotoraks)
• Enfeksiyonlar (septisemi)
• Tiroid bozuklukları (tirotoksikoz)
• Ateşli hastalıklar
• İlaç veya madde zehirlenmeleri
• Yüksek oranda Alkol alımı
• Anemi
• Sıvı kaybı veya akut kanamalar

Ayrıca bakınız:

Göğüs Ağrısı İhmale Gelmez

Kalp Çarpıntısı Nasıl Geçer?

Kalp çarpıntısını geçirebilmek için öncelikle nedenini tespit etmek gerekir. Kansızlık ya da tiroidle ilgili bir rahatsızlıkltan kaynaklanan kalp çarpıntısı yaşıyorsanız, bu rahatsızlıkların tedavisine başlamalısınız. Psikolojik sorunlar nedeniyle yaşanan çarpıntılar, çoğunlukla kişinin duygu durumu düzeldiğinde gerilemektedir. Yaşam tarzınızı ve alışkanlıklarınızı gözden geçirip çapıntıya neden olan unsurları azaltmalı ya da hayatınızdan tamamen çıkarmalısınız. Şunu özellikle belirtmek gerekir ki kalp çarpıntısı bir hastalık değil, bulgudur. Dolayısıyla altta yatan nedeni tespit etmek veya ilgili tanıları tedavi etmek gerekir.

Kalp Çarpıntısı Anında Neler Yapılmalı?

Kalp çarpıntısı yaşadığınızı hissettiğiniz anda öncelikle derin nefes alıp sakinleşmeye çalışın. Sessiz ve rahat bir ortamda dinlenin. Çarpıntınız devam ediyorsa su içip dinlenmeye devam edin. Bir süre sonra kalp atışlarınız normale dönecektir. Hala devam ediyorsa; nefes darlığı, göğüs ağrısı, baş dönmesi ve göz kararması gibi durumlar da eklendiyse mutlaka bir doktora danışmalısınız. Kalp çarpıntısı şikayetiniz devam ederken nefes darlığı, göğüs ağrısı, baş dönmesi, göz kararması ve fenalık hissi başladıysa mutlaka bir uzman doktora başvurun.

Kalp çarpıntıları masum olabildiği gibi altta yatan ciddi problemler de söz konusu olabilir. Ani kalp çarpıntılarının nedenine yönelik tansiyon, nabız ve EKG çekimleri önem arz eder. Yukarıda da bahsedildiği üzere, çarpıntıya neden olabilecek birçok tıbbi ve kardiyolojik rahatsızlıklar söz konusu olabilir ve ileri tetkik gerekir. Ani başlayan çarpıntının geçmemesi durumunda mutlaka acil servise başvurmak ve bir hekime görünmek gerekir. Kendiniz iyi hissetmediğiniz durumlarda ise efor sarfetmekten kaçının ve ambulans çağırarak sağlık ekbinin gelmesini bekleyiniz.

Kalp Çarpıntısına Ne İyi Gelir?

Sürekli yaşadığınız bir kalp çarpıntınız varsa mutlaka uzman bir doktora başvurmalısınız. Tıbbi nedenleri olan bir durum sizin alacağınız önlemler ya da uygulamalar ile asla düzelmez. Belli zamanlarda yaşadığınız çarpıntılar içinse aşağıdaki uygulamalar size faydalı olacaktır.

• Çoğu zaman kalp çarpıntısının başlıca sebebi strestir. Yoğun bir iş hayatınız varsa ya da özel bir konuda sorun yaşayıp stres oluyorsanız çarpıntı yaşamanız olasıdır. Öncelikle size stres yaratan durumları düzeltmeye yönelin. Bu biraz zaman alacağı için erken dönemde birtakım rahatlama tekniklerini deneyebilirsiniz. Meditasyon, yoga, açık havada yürümek, nefes egzersizleri, kısa bir tatile çıkmak gibi yöntemler sizi rahatlatacaktır.
• Sık tükettiğiniz kafeinli içecekleri azaltmak ya da tamamen hayatınızdan çıkarmak da kalp çarpıntısına iyi gelir. Kahve, çay, kola gibi içeceklerin fazla tüketimi uykusuzluğu da tetikler.
• Tütün ürünleri kullanımını mutlaka azaltın ya da tamamen bitirin.
• Yasal olmayan kokain, esrar gibi uyuşturucu maddelerin kullanımı çarpıntıya neden olur. Bu maddeleri asla kullanmayın, bağımlılığınız varsa bırakmak için mutlaka destek alın.
• Bazı soğuk algınlığı, öksürük ve tansiyon ilaçları da çarpıntıya neden oluyor. Kullandığınız ilaçların prospektüslerini dikkatli okuyun. Eğer sizde çarpıntı yaptığını düşündüğüz bir ilaç varsa bunu doktorunuza söyleyin. Size daha farklı ilaçlar verecektir.
• Aşırıya kaçmamak kaydı ile 5-6 sn lik ıkınma hareketleri (vagal manevralar) çarpıntının geçmesine yardımcı olabilir. Fakat bu hareketlerin uzun süre yapılması da ters etkiler oluşturabilir ve aşırıya kaçmamak gerekir.